İÇİNDEKİLER
Kısaltmalar...XVII
GİRİŞ...1
Birinci Bölüm
KARŞILAŞTIRMALI HUKUKTA SİYASAL PARTİ
YASAKLAMA REJİMİ
I. Siyasal Partilerin Tarihsel Gelişimi Tanımı ve İşlevleri...6
A) Avrupa ve ABD'de Siyasal Partilerin Doğuşu ve Gelişimi...6
1) Amerika Birleşik Devletleri (ABD)...7
a) Partilerin Doğuşu...7
b) Partilerin Yasaklanması...9
2) İngiltere...12
3) Almanya...15
4) Fransa...20
B) Siyasal Partilerin Tanımı ve İşlevleri...21
1) Tanım...21
a) Öğretide Tanım Sorunu...21
IX
b) Yasal Düzenlemelerde Tanım...25
aa) Federal Almanya ve Portekiz...25
bb) Türkiye...26
2) Siyasal Partilerin İşlevleri...27
II. Demokratik Teori Açısından Siyasal Partilerin Yasaklanması...30
A) Geleneksel Liberal Anlayış : "Devletin İdeolojik Yansızlığı" Tezi...32
B) Militan Demokrasi Anlayışı: "Özgürlük Düşmanlanna Özgürlük Tanınamaz"...34
C) Değerlendirme...37
III. Başlıca Avrupa Ülkelerinde Parti Yasaklama Rejimi...40
A) Federal Almanya...41
1) Partilerin Anayasal Konumu...41
2) Anayasaya Aykırı Partilerin Yasaklanması...43
a) Yasaklama Nedenleri...43
b) Parti Yasağına İlişkin Davanın Özellikleri...48
aa) Yasaklama Yetkisi...48
bb) Dava Açma Yetkisi...48
cc) Yargılama Usulü...50
3) Parti Yasağına İlişkin Kararın Hukuksal Sonuçları...51
a) Partinin Kapatılması...51
b) İkame Örgüt Yasağı (Ersatzorganisationsverbot) ...53
c) Malvarlığına El Koyma...54
d) Milletvekilliğinin Düşürülmesi...56
4) Yasaklanan Partiler...58
a) SRP'nin Yasaklanması...58
X
b) KPD'nin Yasaklanması...62
c) NPD'nin Yasaklanması Süreci ve Ajan Parti Yöneticileri Skandali...64
aa) NPD'nin Kapatılması Talebi (Verbotsantrag)...67
bb) Davanın Skandala Dönüşmesi: Ajan-Provokatör Parti Yöneticileri...69
cc) Yüksek Mahkemenin Karan: "İki Yanı Keskin Bıçak"...72
dd) Karann Analizi: Hukuk Devletine
"Evet"; Devletin Hukukuna "Hayır"...75
B) Diğer Avrupa Ülkeleri...78
1) Fransa'da Parti Yasağı Sorunu...78
a)Partilerin Anayasal Statüsü...78
b) Parti Yasağı Sorunu...79
2) İtalya...82
a) Partilerin Anayasal Statüsü...83
b) Parti Yasağı Sorunu...84
3) Portekiz...85
a) Partilerin Anayasal Statüsü...85
b) Partilerin Yasaklanması...87
IV. Avrupa Ortak Siyasal Partiler Hukukunun
Temellendirilmesi...88
A) AB Ölçeğinde Siyasal Parti Kavramına Geçiş...89
1) Avrupa Siyasal Partilerinin Anayasal Konumu Hakkında Kurumlar Komitesinin Raporu ve
Avrupa Parlamentosu Kararı ...89
2) İkinci Kuşak Partiler Hukukuna Geçiş...95
XI
B) "Venedik Komisyonu"nca Geliştirilen İlkeler...100
1) Komisyonun Kuruluşu ve İşlevi...100
2) "Partilerin Yasaklanması Kapatılması ve Benzer Önlemler Hakkında" Komisyonca
Belirlenen İlkeler...101