Hukukun Önemi ve Fonksiyonu
Hukukun Kaynakları
Hukuk Kuralları -Unsurları ve Sınıflandırma-
Düzenleyici Etki Analizi -DEA-
Hukuki Düzenleme Hazırlama
Kanun Yapım Süreci
Düzenleyici Etki Analizi Rehberi
DEA Raporu Örneği
Toplumsal hayat iş bölümüne konu olduktan yani devlet düzenine geçildikten sonra mevzuat veya hukuki düzenleme devlet yönetiminde en yaygın kullanılan siyasi araç olmuştur. Hukukun normatif yönünü oluşturan düzenlemeler ile toplumsal düzenin kamu güvenliğinin ve sağlığının korunması temel hakların ve özgürlüklerin güvenceye alınması adaletin gerçekleşmesi sağlanır ve ekonomik hayata müdahale edilir. Halk başta güvenlik olmak üzere sağlık eğitim çevre sosyal politika ve ekonomi gibi alanlara hükümetlerin müdahale etmesini ister. Düzenlemelerin gerekliği ve yapılışı ülkesel farklılıklara göre değişebilmektedir. Düzenleyici kararlar; ulusal kültür politik koşullar ve idari şekil gibi şartlara göre oluşmakta bu unsurların bir veya bir kaçının etkisiyle ortaya çıkmaktadır. Ülkeler düzenleyici kararların hazırlanmasında hangi yöntemleri uygulayacaklarına kendi özel koşullarına göre karar verebilmekte ve doğru kararlara ulaşmak için çeşitli yöntem ve tekniklere başvurmaktadırlar. Yapılan hukuki düzenlemelerin olumlu etkileri kadar toplum ve bireyler üzerinde olumsuz etkileri de olur. Mevzuat düzenlediği alana ve kişilere gerekli korumayı sağlayıp ve haklarını güvenceye alırken ekonomi üzerinde önemli maliyetleri olmakta yani topluma yeni yükler getirmektedir. Bu maliyetlere devlet ekonomik birimler ve vergi ödeyen vatandaşlar katlanmaktadır. Düzenleme maliyetlerinin azaltılması faydasının ve kalitesinin artırılması amacıyla birçok devlet kapsamlı düzenleme reform programları yürütmektedir. Yeni düzenlemelerin daha kaliteli çıkmasını sağlamak ve mevcutları gözden geçirip yenilemek için birçok teknik ve araç geliştirilmektedir. Düzenleyici etki analizi bu araçlardan en yaygın olarak kullanılanıdır. Düzenleyici Etki Analizi; herhangi bir normatif düzenleme önerisi ile birlikte önerinin gerekliliğini hedefini gerçekleştirilmesi için alternatif yolları maliyet ve fayda değerlendirmelerini ve bunun nasıl uygulamaya konulacağı hususlarını analitik bilgiye dayanarak ortaya koyan bir tekniktir.
Düzenleyici Etki Analizi düzenleyici reformun bir aracı olarak kabul edilmekte ve rasyonel analiz yapılmasına olanak sağlamaktadır. Düzenleyici Etki Analizi politika oluşturma sürecinin ayrılmaz bir parçası ve siyasi karar alma mekanizmasına yardımcı bir araçtır onun yerine geçemez. Düzenleme önerilerinin benimsenmesi siyasi bir karardır ve politika yapıcılarına aittir. Hedefleri dizaynı ve yönetsel süreçlerdeki rolü ülkeden ülkeye değişebilen esnek bir araç olan DEA her ne kadar kararları kendi başına belirleme gücüne sahip olmasa da verdiği bilgilerin gücü yanıt aradığı sorular sunuş yöntemi ve karar sürecinde yerleştirildiği konum politika kararlarının alınmasında etkili olabilmektedir. Daha iyi düzenlemenin diğer önemli bir unsuru da iyi işleyen bir danışma sürecidir. Hukuki düzenleme sürecinde paydaşların demokratik katılımı ve katkısının alınması kamu kesiminde demokrasi kültürünün gelişmesine ve yerleşmesine şeffaflığın artmasına yol açacaktır. Danışma geniş anlamda politika oluşturma karar alma ve yasama sürecinin bir parçası olarak ele alınmalıdır.