Alevilik-Bektaşilik felsefesinde materyalist yan (maddeci yan maddeci düşünce temeli) inancın tuğlalarıyla örülüdür deyim yerindeyse nicel boğuntudadır; eğer sürekli inanç yanı vurgulanıp pekiştirilirse her şey inancın (idealist yan) denetiminde ele alınırsa düşünce atılım yapamaz bu kültür insanı aydınlığa çıkarmaz körlenir; giderek 'kahrolsun büyük din' 'yaşasın küçük din' anlayışını öne çıkarır. Bu durum egemen güçlerin işine gelir; 700 yıldır yaptığı gibi Alevi-Bektaşileri dinsiz olmamalarına karşın dinsizlikle suçlar ve yargılar; düşünce yanını inanç yanıyla 'perdeleyerek' bu kültürü 'boğazlamaya' kalkar.