Raşid Halifeler'in şahsiyet ve uygulamaları hakkında değişik kanaatlere sahip olan Şîa ve Ehl-i Sünnet temel müştereklerine rağmen farklı iki fıkhî ve kelâmî yapıya sahiptirler. Bu nedenle müntesipleri arasında da farklı iki bireysel ve toplumsal yapı oluşmuştur. Bu iki ekole mensup fert ve toplumlar arasında meydana gelen dinî düşünce farklılıklarının anlaşılıp doğru değerlendirilmesi için bu fırkaların nasıl ortaya çıkıp şekillendiğini bu şekillenmenin hangi faktör ve yapılanmaların etkisi altında geliştiğini tesbit etmek gerekmektedir. Bu bağlamda büyük önemi haiz olan şey iki ekolün siyasal düşüncesinin hangi temellere dayalı olduğu ve ne gibi faktörlerden etkilendiği hususudur. Çünkü söz konusu iki mezhebin siyasal sosyal hatta fikrî ve kültürel yapıları ister istemez bu özelliklerin etkisi altında gelişmektedir. Bu özellikler bilinmedikçe ve sonuçları doğru değerlendirilmedikçe iki fırkanın temel yapıları gerçek manada anlaşılamayacaktır.