Göç geriye dönmez. Türkler bin yılı aşkın süredir batıya göçüyor. Bu göç serüveninin son büyük halkası 1961'de başlayan Almanya'ya işgücü göçü. Kısa süreliğine gurbete giden ilk işçiler yabanı vatan ettiler. Aile birleşimiyle yanlarına aldıkları çocuklarından sonra şimdi torunlarını da yeni vatanda büyütüyorlar.

İşgücü göçünün başlamasının üzerinden tam 50 yıl geçti. Almanya Türkleri 2 binden fazlası cami derneği olmak üzere binlerce dernek kurarak yeni hayat alanlarına her yönüyle nüfuz etmeye başladılar. 25 milyonu aşan nüfuslarıyla artık toplam yabancıların üçte birini Müslümanların ise üçte ikisini oluşturuyorlar.

Almanya Türkleri sosyal iblimciler için çok mümbit bir saha. Konuyla ilgili akademik çevreler ve resmi kurumlar tarafından her yıl sayısız saha araştırması yapılıyor ve onlarca kitap yayımlanıyor. Ancak doğrudan dini ve siyasi yapılanmaları ele alan özgün bir çalışma bulunmuyor.

Bu kitap Türkiye kökenlilerin ortaya çıkardıkları sivil yapılanmaların kronolojik gelişimini ayrıntılı biçimde inceliyor. Diyanet Milli Görüş Süleyman Efendi Cemaati Ülkücüler ve aleviler gibi temsil gücü yüksek sekiz cemaat ve kuruluşu farklı yönleriyle ele alıyor.