Barbiana Öğrencilerinden Mektup 1960'lı yıllarda yeni bir eğitim modeli düşüncesi çerçevesinde gelişen radikal eğitim anlayışının uygulamaya konduğu Barbiana Okulu'nun öğrencilerinin sınıflı toplumlara ve onun eğitim sistemine bakışlarından örnekler sunan bir kitap; küçük İtalyan çocuklarının büyük umutlu ve gerçek bir anlatısı.

Barbiana Okulu'nun öğrencileri var olan eğitimin nasıl bir ayrımcılık uyguladığının altını çiziyor. Eğitim sisteminden dışlanmış okuldan atılmış- bu çocuklar "Mecburi eğitim sınıfta bırakma hakkına sahip değildir." diyerek hem öğrenci hem de öğretmen olarak birbirlerini yetiştiriyor hiyerarşiye ve sınıflandırmaya tabi olmadan büyüyebiliyorlar. "Öğretmenlere" ve öğrencilere yazdıkları bu mektupla da mecburi eğitime dair yalın ve etkili bir ders veriyor gerçek bir eğitim modeli sunuyorlar...

"Öğretmenler bu tablonun tarafsızlıklarına ve adaletlerine bir hakaret olduğunu söylediler. Şiddetle itiraz eden öğretmenlerden biri öğrencilerinin ailevi durumlarına göre ayrım yapmadığını ve asla yapmayı da düşünmediğini söylüyordu: "Bir ödev dörtlükse dört veririm." diyordu. Zavallı kendisinde kınadığımız tarafın bu olduğunu anlayamıyordu; çünkü bu dünyada eşit olmayanlara eşit davranmaktan büyük haksızlık yoktur..."

"Sınıfta bırakmak çalılığa kurşun sıkmaya benzer. Çalılıktaki ya bir tavşan ya da bir çocuktur. Ne olduğu zamanla belli olacaktır. Öğretmen yapmış olduğu kötülüğü ancak Ekim ayında kavrayabilecektir. Sınıfta bıraktığınız acaba işe mi girdi yoksa tekrardan aynı sınıfı okuyacak mı? Sınıfta kalması onun için iyi mi olacak kötü mü? Gelecekte dersleri daha iyi izlemesini sağlayacak temelleri elde edecek mi yoksa artık yaşına göre olmayan dersleri okuyarak yıpranacak mı?"