Prof. Dr. Zeki Arıkan "Tarih Söyleşileri" bağlamında üçüncüsü olan bu kitapta topladığı yazılarında hem güncel olaylara değiniyor hem de 1940 ve sonrasında Türkiye'nin kültür hayatının temelini atan bazı aydınlarımızın çalışmalarını hayatlarını kişiliklerini renkli bir üslupla anlatıyor.

Köy Enstitülerinin kurucusu Hasan Âli Yücel'in başlattığı çok yönlü aydınlanma hareketiyle 1940'lı yılların Türkiye'sinin nasıl Rönesans'ın eşiğine geldiğini Arıkan'ın yazılarında değindiği Doğan Kuban Orhan Burian Vedat Günyol Şerafettin Turan Fuat Köprülü ve öğrencileri Mustafa Akdağ Halil İnalcık gibi aydınlanmacılardan Köy Enstitüsü çıkışlı yazar ve şairlerden (ör. Mehmet Başaran) kavrıyor ve mutluluk duyuyoruz. O dönemde aydınlarımız tarafından üretilen eserlerin; önemli dünya yapıtlarının Türkçeye hızla kazandırılmasının yayımlanan dergilerin (Yücel Ufuklar gibi) Türkiye'nin kültür hayatında nasıl büyük bir değişime yol açtığını mutlulukla izlerken bu güzel çalışmaların daha sonra nasıl yok edildiğini karalandığını görerek sarsılıyoruz...