Anadoluda yetişen nükteleriyle meşhur veli. Hayatı hakkındaki rivayetlere göre 1208 senesinde Eskişehir'in Sivrihisar ilçesine bağlı Hortu köyünde doğmuş 1284 yılında Akşehir'de vefat etmiştir. Türbesi Akşehir'dedir.
Küçük yaşta ilim öğrenmeye başlayan Nasreddin Hoca ilk öğrenimine doğduğu köyde imam olan babası Abdullah Efendide başladı. Tahsilinin sonunda babasının yerine köyünde imamlık yaptı. Ayrıca Kadı yardımcılığı ve medrese hocalığı da yapan Nasreddin Hoca Muhammed Hayrani'den tasavvuf ilmini tahsil etti. Celaleddin-i Rumi'nin babası Bahaeddin Veled'in talebelerinden olan Ahmed Fakih adlı alimden ders aldığı rivayet edilmektedir.