Sanat eserinin okuyucu tarafından anlaşılması büyük oranda sanatçının ve okuyucunun zihinsel arka planının örtüşmesiyle gerçekleşir. Ana hatlarıyla ortak İslam kültürünü yansıtan divan şiirinin anlaşılması edebiyatın zaman içinde yürüyüşünün tespitiyle mümkündür. Bu tespit daha çok başarılı sistematik tahlillerin neticesinde gerçekleşecektir. Sistematik tahliller biyografik ve bibliyografik tetkiklerden ziyade eserin yapısı ve edebi oluşumuna yöneliktir. Bu tür çalışmaların artması hem edebiyatın gelişmesine katkıda buluanc aak hem de büyük oranda okuyucuyla şairin ortak bir hafızaya sahip olmasını sağlayacaktır.