Bir aydınlanma hareketinin ön habercisi olmak maksadıyla yola çıkan bu kitap aynı zamanda geleneksel ve toplumsal taassup ve saplantılarımızın da yadırgayacağı bir kitaptır. Çünkü "Mabetler topumların tefekkür yazgısını belirler" tesbitinden hareketle günümüzdeki arızalı dün manzaralarını simgesel konumdaki Hacıbayram Camii meydanında sertçe sorgulayıp mahkum etmektedir. Üstelik ahlak ve selim akıl ile Kur'an-ın dışladığı bu hurafe ve irticai zihniyetin muhasebesini yaparken de tarihteki illiyet bağlantıları ve aktörleri ile bugünkü sorumlu piyonlarını da cesurca teşhir etmektedir.