Geçen yüzyılın başlarında İslâm dünyasının önde gelen sorunu ekonomik ve teknolojik gelişme gösteren batı karşısında müslümanların içine düştüğü karmaşık durumdu. Bir yanda batı sömürgeciliğine karşı büyük mücadeleler verirken öbür yanda batıda tahsil gören bir "aydın çevresi" İslâm dünyasının batılılaşmasını İslâm'ın modernize edilmesini savunuyordu.
Tahtavî ve Tunuslu Hayrettin'le başlayan bu akım Hıristiyan Arapların desteğinde geliyerek yayıldı. Prof. M. Muhammed Hüseyin bugün de canlılığını koruyan bu konuyu kökleri gelişme süreci ve etkileri açısından ele alarak Mısır'dan Türkiye'ye oradan Hint kıtasına kadar uzanan geniş bir coğrafyada bu sorunun haritasını çıkartıyor.