Türkiye'de laiklik tartışmaları sürerken kimse diğer ülkelerdeki laiklik veya sekülerlik sürecini merak etmemekte bu ve benzeri uygulamaları araştırmamakta karakuşi atışmalara girmektedir. Tarihte durum ne idi? Bugün nedir? Bu konuda ciddi araştırmaları görmemekteyiz. Batıdaki Fransa ve ABD hariç tüm anayasalarda dini referanslar mevcuttur. Son dönemlerde örneğin İsveç ve İspanya anayasalarındaki din referanslar çıkarılmıştır. Bununla birlikte kralın İsveç'te Lüteryan Hıristiyan İspanya'da ise Katolik Hıristiyan olması anayasal bir zorunluluktur. Öte yandan ABD seküler bir anayasaya sahip olmasına rağmen tüm sosyal yaşam kiliseler etrafında cereyan etmekte mezhepler önemli baskı grupları olarak siyaset sahnesini işgal etmektedirler. Fransa'da ise -tüm diğer Hıristiyan ülkelerde olduğu gibi- mezheplerin yönetiminde okullar vardır. ABD'de sadece okulların değil hastanelerin ve üniversitelerin önemli bir bölümü de mezheplerin yönetimindedir.