Tek bir sesin değişmesi kelimenin anlamının değişmesine neden olabilir. Örneğin kal-kar-kat-kaş-kas
kelimeleri son sesleriyle birbirinden ayrılır ve farklı anlamlara gelir. Bir sesle birbirinden ayrılan kelime çiftleri
(örneğin taş ve kaş gibi) konuşma sesleri arasındaki farklara (/t/ve /k/) dikkat çekmek için kullanılır.
Tek sesle ayrılan sözcükler hangi amaçla kullanılır?
- Konuşma sesi bozuklukları
- Okuma öncesi fonolojik farkındalığın (ses farkındalığı) geliştirilmesi
- Disleksi
NASIL KULLANILIR?
İşitsel ayırt etme için;
1. Görsel ipucuyla: Önce ağız açık pozisyonda kelimeye ve hedef seslere dikkat çekilir. "Bak nal sonunda /l/
var. Nasıl söylediğime dikkat et bu da nar sonunda /r/ var /l/ derken dilim üst dişimin arkasında geliyor /r/
derken dilimi arkaya ve geriye doğru kıvırıyorum. Şimdi söylediğim kelimeye ait resmi bana göster" denir ve
kelimeler karışık şekilde sorulur (nal nar nar nal nal nar nal gibi). Çocuk hedef kelimeyi doğru gösterdiğinde
"bravo aferin doğru gösterdin" şeklinde sözel olarak ödüllendirilir. Çocuk yanlış gösterirse doğru resim gösterilir
ve kelime söylenir.
2. Görsel ipucu olmadan: Görsel ipucu ile sesler ayırt edilmeye başlandıktan sonra yetişkin bir eliyle ağzını
örter ve çocuğun sadece duyarak doğru resmi bulmasını ister. Yukarıda anlatıldığı gibi çalışılmaya devam edilir.
Üretim için;
1. Model olarak: Yetişkin kartta bulunan resimleri anlam değişikliğine neden olan sesi vurgulayarak üretir ve
çocuktan taklit etmesini ister. Kelimeler arasındaki farkların net anlaşılabilmesi için kelimeleri birbirinden ayıran
seslere dikkat çekilir ve çocuk bu sesleri vurgulayarak söyler.
2. Model olmadan: Çocuk resimlere bakar ve kelimeleri birbirinden ayıran sesleri net şekilde söyleyerek
üretim yapar.