Başlığından da anlaşılacağı gibi bu küçük kitap Hasan-Ali Yücel'in Milli Eğitim Bakanlığı sürcesince (28.XII.1938 - 18.VIII. 1946) büyük bir bilgi beceri ve coşkuyla yönettiği Türk Aydınlanma Hareketinin hangi bilim felsefesi temeline dayandığını irdelemektedir. Bu nedenle başlıkta Türk Aydınlanmasının metabilimsel temellerinden bahsedilmiştir. Bu temeller yalnızca zeki ve bilgili bir insan tarafından bilinç dışı bir dürtü ile bulunup göz kararı ile uygulanmış pratik bazı kurallardan ibaret olmayıp kuramsal olarak felsefi temelleri iyi düşünülmüş dikkatle uygulanmış evrensel standartlara dayalı fikir sistemlerinden oluşmaktadır.

Zaten Hasan-Ali'nin amaçlarının ve çalışma yöntemlerinin zamanında da günümüde de büyük ölçüde anlaşılamamış olması O'na ve fikirlerine kişiliği ve düşünce yapısıyla bağdaşması mümkün olmayan bir sürü felsefe veya politik doktrinin yapıştırılmaya çalışılması O'nun çalışma arkadaşı veya politik hasmı durumunda bulunanların ezici ekseriyetinin O'nun yukarısında çalışmak mecburiyetinde olduğunu hissettiği entellektüel düzeye yükselmeyi başaramamış olmalarındandır.