"İnsanoğlu garip bir yaratıktır. Zamanla her şeye alışır ve alışmadığı her şeyden korkar..."

Namık Kemal 1876 yılında yayımlanan romanına ilk olarak "Son Pişmanlık" adını vermişse de dönemin Maarif Vekâleti romanın adını "İntibah: Sergüzeşt-i Ali Bey" olarak değiştirip bazı kısımlarını ise sansürlemiştir.  Eser Cumhuriyet'in ilanından sonra ilk kez 1944 yılında Latin harfleriyle basılmıştır.

Romanda iyi yetişmiş fakat hayat karşısında tecrübesiz olan Ali Bey'in kötü bir kadın olan Mehpeyker'e âşık olması ve bu aşkın devamında gerçekleşen maddi veya manevi felaketler silsilesi karşısında olgunlaşmaya çalışan Ali Bey'in nasıl yanlış yollara sapması anlatılır.