Vergi incelemesi mükellefler için çekindikleri uzun ve stresli bir süreçtir. Bu yüzden de vergi incelemesinin oluşturduğu manevi baskıyı giderebilmek adına idare tarafından incelemeye alınacak mükelleflerin özenle seçilmesi gerekir. Vergi inceleme süreci vergisel işlemler bakımından birtakım hak ve ödevler barındırmaktadır. Özellikle 1990'lı yıllardan itibaren ön plana çıkan mükellef hakları dünyada oldukça popüler hale gelmiş durumdadır. Gelir idarelerinin yeniden yapılandırılma sürecinin bir uzantısı olan mükellef hakları konusu daha fazla gündeme gelmeye başlamıştır. Ülkeler konu üzerinde ciddi çalışmalar yaparak çeşitli enstrümanlar aracılığıyla mükellef hakları üzerine düzenlemeler gerçekleştirmektedir. Çalışmanın amacı seçilmiş ülkeler kapsamında uygulanmakta olan vergi inceleme sürecindeki mükelleflerin hak ve ödevlerinin ortaya konularak durumun Türkiye açısından analizini sağlamak araştırmak ve ilgili alanda çalışanlara çeşitli önerilerde bulunabilmektir.