Eserde yazı dilimizdeki ve ağızlarımızdaki 3.738 söz varlığının en eski dönemlerden başlayarak günümüze gelene kadar yaşadığı gelişmeler sunulur. Türkçenin söz varlığının tarihsel ve çağdaş Türk yazı dillerindeki ağızlarındaki biçimleri ve anlamları da eserde yer alır. Bu yönüyle ETDES yalnız Türkiye Türkçesinin değil çağdaş Türk yazı dillerinin ve ağızlarının da köken bilimi araştırmaları için bir kılavuz niteliğindedir. Türk lehçelerinin yanı sıra dil ilişkisi içerisinde bulunduğumuz yaklaşık iki yüz dilden 16.535 sözün tanıklığına başvurulmuştur. İlk kez bu baskıda sunulan dizinler aracılığıyla sözlüğün kapsamı ve içeriği gözler önüne serildiği gibi dillere göre dizinde alıntılarla birlikte Türkçenin diğer dillere verdiği sözcükler de görülür.