Tolkien'in en önemli çalışması olarak kabul edilen Silmarillion onun yarattığı dünyanın özüdür. Kökleri Hobbit'ten önceye uzanır ve Yüzüklerin Efendisi'nde şekillenmeye başlayan bir dünyanın yaratılış öyküsünü barındırarak tüm Tolkien eserlerinin üzerine yerleşebileceği bir yapı oluşturur. Usta yazarın yaşamı boyunca üzerinde çalışmayı bırakamadığı ve giderek büyüyüp gelişen bu eser ancak ölümünden dört yıl sonra oğlu tarafından yayımlanabildi. Silmarillion Elflerin tanrılara isyan ederek Valinor'dan Orta Dünya'ya göç etmelerini; orada İnsanlar ve Cücelerle birleşerek tanrıların en kötüsüne Morgoth'a karşı verdikleri umutsuz savaşı anlatır.
"Eru vardı Tek Olan; Ilúvatar derlerdi adına Arda'da. Ve o önce Ainur'u yaptı Kutsal Olanlar'ı bunlar zihninin evlatları idiler ve sair hiçbir şey yaratılmadan evvel onunla birlikteydiler."