Kürt dilinde irfanî/hikemî şiirin en derin en özgün isimlerinden olan Melayê Cizîrî'nin şiirleri her okuyanı engin aşk denizinin içine çeker. Orada irfan incileriyle buluşturur. Zümrüt yeşili bir bostandır orası... Binbir çeşit lezzetin manevî neşvenin ve zevkin cenneti hatırlatan bayıltıcı kokuların yayıldığı bir bostandır.
Cizîrî başdöndüren derinliği ve zenginliğiyle Kürt dilinin ifade imkânlarını da geliştirmiş zenginleştirmiştir. Kürt dilinde düşünme ve duyuş Cizîrî'nin şiirleriyle muazzam bir derinliğe kavuşmuştur. Divan'ına pek çok şerh yazılmasına rağmen hâlâ o düşünce ve duygu denizinde saklı nice inci mercan lal ve yakut yatmaktadır.
Melayê Cizîrî'nin insan aklının hissiyatının ve tahayyülünün şahikalarında dolaşan sesi bugüne çağımıza günümüzün genç kuşaklarına çağdaş dillere alanlara formlara taşınmalı tercüme edilmeli uyarlanmalıdır. Hakkında yapılan hatırı sayılır çalışmalara rağmen Mela'nın olağanüstü derin ve özgün dünyası hâlâ keşfedilmeyi beklemektedir.