Beşa yekem li ser ronîkirina rewşa siyasî civati aborî û rewşen- bîrîya Kurdistanê ya berîya derketina û serdema derketina kovarê ye. Ji ber ku ew şert merc li ser naveroka mijarên kovarê xwedîyê tesîra xwe ne. Vêca çi raste rast çi jî ne raste rast. Beşa duduyan ji bo lêkolîna şiirên Hawarê di warê wezin qafiye ziman û navero- ka wan de hatîye amade kirin. Di vê beşê de zêdetir li ser şiira hevaem ya kovarê hatîye sekinîn.

Ji ber ku ev şiirên klasik yên di Hawarê de hatine weşandin li cihên din di çarçoveya şiirên klasik yên kurdî de heta derecekê li ser lêkolîn hatine kirin. Beşa sêyem pexşanên/nesrên kurdî yên di nav Hawarê de dikole. Cûrê serekî û belav yên pexşanên kurdî yên di nav Hawarê de dinirxîne. Her yek û li gor cûrê xwe pê re miamele tê kirin û rola wan a di dewlemendkirina kovarê de derdixe. Beşa çaran ji çend mijarên edebî yên cûre cûre yên wekî: edebiyata zarokan lêkolîna edebî wergera edeb û folklora kurdî pêk tê. Li ser mijarên cihê cihê lêkolîn hatîye kirin.