Bir hukuk bürosunda sessizce çalışan bir katip: Bartleby. Başlarda işini titizlikle yapan çalışkan ve örnek bir çalışan olan bu gizemli adam bir gün kendisinden istenen işleri soğukkanlı bir ifadeyle reddetmeye başlar: "Yapmamayı tercih ederim." Hatta işvereni tarafından işten atılmayı bile reddeder.

Herman Melville'in modern bireyin yalnızlığına ve itaatin sorgulanmasına dair zamansız anlatısı Katip Bartleby pasif direnişin ve sivil itaatsizliğin ikon karakteridir. Okuyanı insan doğası özgür irade ve yabancılaşma üzerine düşünmeye davet eden Katip Bartleby yalnızca bir adamın hikâyesi değil aynı zamanda her çağda yankılanan bir varoluş çığlığıdır. Bireyleri bir makinenin dişlilerine indirgeyen modern toplumun otopsisidir.