Asıl adı Derviş Mehmed Zilli olan Evliya Çelebi'dir. 1611 yılında İstanbul Unkapanı'nda doğdu. Babası Derviş Mehmed Zilli sarayda kuyumcubaşıydı. Evliya Çelebi'nin ailesi Kütahya'dan gelip İstanbul'un Unkapanı yöresine yerleşmişti. İlköğretimini özel olarak gördükten sonra bir süre medresede okudu babasından tezhip hat ve nakış öğrendi. Musiki ile ilgilendi. Kur'an'ı ezberleyerek hazıf oldu. Enderuna alındı dayısı Melek Ahmed Paşa'nın aracılığıyla Sultan IV. Murad'ın hizmetine girdi.