"Avrupa Medeniyetinin Esâsına Bir Nazar" Musa Akyiğitzâde'nin Türkiye'de basılmış ilk eseridir. Batı karşısında Türk münevverinin tavrını belirlemek için önemli olan bu küçük kitapçıkta yazar İslâm Medeniyetini bir bütün olarak düşünüp ona Arap Medeniyeti denmesinin yanlış olacağını belirtir. Ayrıca Avrupa karşısında komplekse kapılmağa da gerek yoktur. Avrupalı daha düne kadar vahşi olarak yaşamıştır. Bugünkü maddî gelişmesini müslüman okullarında okuyup; öğrendiklerini ülkelerine aktaranlara borçludur. Esasen bugünkü medeniyetin temeli Peygamber Efendimizin (S.A.V.)'in hadisleri yaptıklan ve davranışlarından başka bir şey değildir.
Yazar bunları ispatlamak için çeşitli örnekler verir. İnandırcı olması için de örneklerini daha çok Avrupalı yazarların eserlerinden seçer.