Meşa Selimoviç Derviş ve Ölüm'de mutlak dinî doğrular üzerine kurulu dünyasında yaşayan Mevlevî şeyhi Ahmed Nureddin'in erkek kardeşinin suçsuz yere tutuklanıp idam edilmesinden sonra düştüğü derin karmaşayı resmediyor. Suç ceza adalet din ve otorite kavramları çerçevesinde insanın ruh dünyasındaki çelişkileri gelgitleri incelikle işliyor.

1967'de yayımlanan Derviş ve Ölüm değişik dönemlerde birçok eleştirmenin övgüsünü kazanan sinemaya uyarlanan MEB'in tavsiye ettiği 100 Temel Eser listesinde yer alan otuz dile çevrilmiş ve birçok önemli edebiyat ödülüne layık görülmüş bir başyapıt.
"Modern(ist) edebiyatçıların benmerkezci hayalciliğin pençesinde kıvrandığı bir dönemde Selimoviç dervişliğe ölüme ve adalet(sizlik)e ilişkin bu ölümsüz eseri yazmıştır. [...] Mahmut Kıratlı'nın enfes çevirisinden okuyacağınız eser bu yönüyle yani ahlaki olanla politik olan arasındaki çatışmayı eksene alması geleneksel bilgeliğin modern zamanlarla karşılaşması 'öteki'nin ölümü üzerinden adaleti sorgulaması bakımından son derece değerli bir hikâyedir; çok önemli bir meseleyi önümüze getirir."

Sadık Yalsızuçanlar