Ahmed Mithat Efendi'nin romanlarında İstanbul ağırlıklı olarak yer alan en önemli mekandır. Araştırmacı ve meraklı bir kişiliğe sahip olan Efendi pek çok romanında okuyucuları XIX. yüzyıl İstanbul'unun hayal bile edemeyecekleri mekanlarında dolaştırır.

Batı ve Doğu medeniyetleri arasında bir köprü kurmaya çalışan Ahmed Midhat Efendi Tanpınar'ın ifade ettiği gibi 'bir medeniyet krizi' ile doğan modern Türk edebiyatının ilk romancısıdır ve İstanbul da bu 'medeniyet krizi' ne ilek ve en çok sahne olan şehirdir.