Hz. Osman döneminden itibaren yaşanan iç savaşlar kader ve buna bağlı olarak da insanın sorumluluğu meselesinin tartışılmasına teolojik anlamda ilk fırkaların doğmasına yol açmıştır. Kaderiye ve Cebriye olarak bilinen ve zaman içerisinde kabuk değiştirerek Mu'tezile ve Eş'ariliğin temellerini oluşturan bu ilk kelam fırkalarının çıkışı ilk yüzyıla kadar götürülebilir. Kitap kader ve insanın sorumluluğu konusunda hicri 72-100 yıllarında yazılan ilk risaleleri bu açıdan inceliyor.