Cemiyette az rastlanan bir cins adamın veya varsa adamların Necip Fazıl'ın dilindeki tarifi tek kelimeyle şaheserdir muhteşemdir. O diyor ki; -Genç adam ıstırap çekebilme kabiliyetine malik olan adam demektir. Çünkü oluş bir hummadır. Nasıl tohum çatlarken alev alev yanarsa kaynayan su nasıl fokurdar ve inlerse nasıl toprak altında kömürmilyonlarca sene yatar kavrulur ve elmas olursa oluş baştan aşağı böyle bir çile hummasından ibarettir. Bu ıstırabı çekmenin haysiyeti gencin şiarı ve hakkıdır. Onun için dikkat edin ıstırap çekme kabiliyeti gençlik senedidir. Hakiki genç mustarip insandır. Boyuna olmaya çalışan boyuna kendini aşmaya çalışan... Bunu bir tıbbi levhadan anlayabiliriz. Dikkat edin genç hasta terler içinde kıvranır ihtiyar ise pelteleşir yatağa çöker ve kalır. İhtiyar eriyip gider genç çalkalanır. Bu vadide tevazuada gerek olmadan kalbimin zarı dilimin bizarı ellerimin intizarı diye hiçbir sermayen yoktur. Istırap çektiğime dair ne ruhumda ve ne de vücudumda bere ne izi namevcut. Buna rağmen nereden esti nereden geldi aklıma bilemem. Belki bu kitapçığın muhtevasına da muvafık ve mutabık değil...Ama müteferrik konulardan müteşekkil ve mürekkep bu 'karalamanın" ismi evet ismi: "Fikir Istırabı". Fikir ıstırabı atlastan kumaşlara mümasil ipekten ibrişimlere müşabih altundan ziynetlere mukarin mustariplerin ıstırabına maruzdur.
-Necati Tayyar Taş-