Kapitalizmde esas olan toplumsal ilişki sermaye birikimi sürecidir. Dolayısıyla kapitalist devletin nesnel olarak konumunu kavramak için de sermaye birikimi sürecine bakmak gerekir. Kapitalizmin gelişimi süreci içinde sermaye birikim süreci değişik biçimler alabilir ve bununla bağlantılı olarak farklı sınıf koalisyonları iktidarı ele geçirebilir. Fakat devletin kapitalist birikim koşullarını sağlama ve koruma görevi hep sürer. Bu saptama kapitalizmde devletin rolünü gerek "araçcı" gerekse de devletin "bağımsız" olduğu yolundaki tezlerin dışına çıkarak kavrar.