Türkmen uç beylerinin Osmanlı devletinin kuruluşunda önemli rol oynadıkları bir gerçektir. Tıpkı Osmanlı Beyliğinin kurulmasında olduğu gibi Türkmenlerin Anadoluda Moğollara karşı 1261'de başlattığı hareket Osmanlı Beyliğinin kuruşuş sürecinde de öncülük etmiştir. Osmanlıların 14. yüzyılın 2. yarısında Balkanlarda Bizans hegomanyasını yıkarak imparatorluk haline gelmeleri en başta toplu türkmen göçleri olmak üzere gaza geleneğiyle olmuştur.
1261 tarihinden sonra Anadoluda siyaseten bir ayrışmadan söz etmek mümkündür. Şöyleki; bu ayrışma sonucu birisi Moğol Devletinin güdümünde doğru tarafta Selçuklu Sultanlarının sahip olduğu bölge diğer tarafta Türkmen uç beylerinin hakim olduğu batı bölgesidir. Batı uç beylikleri Türkmenlerin hakimiyetinde tam bağımsız olmayan Anadoluyu temsil eden beylikler konumundaydılar. Bu beyliklerin bazıları: Osmanlı Aydın Saruhan ve Menteşe beylikleridir.
Görülüyor ki hem Türkmen (Oğuz) hem gaza geleneği Osmanlı Devletinin kuruluşunun her evresinde etkin rol oynamıştır.