1919 Senesi mayısının 19 uncu günü Samsun'a çıktım. Vaziyet ve manzara-ı umumiye: Osmanlı Devletinin dahil bulunduğu grup Harb-i umumide mağlup olmuş Osmanlı ordusu her tarafta zedelenmiş şeraiti ağır bir mütarekename imzalanmış. Büyük Harbin uzun seneleri zarfında millet yorgun ve fakir bir halde. Millet ve memleketi Harb-i Umumiye sevkedenler kendi hayatları endişesine düşerek memleketten firar etmişler. Saltanat ve hilafet mevkiini işgal eden Vahdettin mütereddi şahsını ve yalnız tahtını temin edebileceğini tahayyül ettiği deni tedbirler araştırmakta. Damat Ferit Paşa'nın riyasetindeki kabine aciz haysiyetsiz cebin yalnız padişahın iradesine tabi ve onunla beraber şahıslarını vikaye edebilecek herhangi bir vaziyete razı. (kitaptan)