Progressive rock 1960'ların sonuna doğru çoğu sanat okulu mezunu veya klasik müzik eğitimi almış aynı zamanda blues ve rock müzik geçmişleri olan İngiliz müzik gruplarının öncülüğünde ortaya çıkmış bir rock müzik türüdür. Avrupa klasik müziği psychedelic rock caz folk müzik

Doğu'nun etnik müzikleri gibi çok çeşitli müzik türlerinin özelliklerini bünyesinde barındırmaktadır. Eserlerinde bu sayılan türlerden esinlenen etkilenen veya alıntılar yapan birçok müzisyen ve bu durumun görüldüğü birçok müzik türü olabilir. Progressive rock'ın bunlardan farkı bu türlerin özelliklerini esinlenmeden öte olarak kullanması ve zaten var olan bir türe sadece yenilik ve farklılık yaratmak için başka bir türden alıntılar eklemek yerine bu farklı türleri bir arada sunan yeni bir müzik türü yaratmış olmasıdır.

20. yüzyılda sanatın her alanında avant-garde hareketler görülmüştür. Progressive rock'ın da popüler müzik sahasında karşımıza çıkan en önemli avant-garde hareket olduğunu söyleyebiliriz. Sahip olduğu özelliklerle standart popüler müzik formlarını tamamen yıkan ve yeni bir rock müzik anlayışına kapı açan progressive rock bu sahada ilk kez popüler avant-garde diye bir kavramın ortaya çıkmasını sağlamıştır.