Çok geniş bir kültüre derin bir sanat anlayışına Türk ve batı edebiyatları bilgisine sahip olan Tanpınar bir "medeniyet buhranı edebiyatı" olarak tavsif ettiği bu devir edebiyatını tarihi ve içtimai sebeplerle beraber edebi eserleri de tahlil etmek suretiyle yepyeni bir görüşle incelemiş sadece edebiyat çerçevesi içinde kalmayarak en kuvvetli ifadesini onda bulan çeşitli sosyal psikolojik ve estetik meseleleri de ortaya koymuştur. "Beş Şehir" yazarının bu büyük ilmi araştırması sıradan bir edebiyat tarihi kitabı değil okuyucularını derinden düşündüren kültürlerini ve dünya görüşlerini zenginleştiren yüksek bir tefekkür mahsulüdür.