Hayal ve Hakikat iki bölümlük bir romandır. Romanın birinci bölümü "Vedat" Fatma Aliye "Vefa" başlıklı ikinci bölümü ise Mithat Efendi tarafından yazılmışlardır. Eser iki yazarlı bir roman deneyimi olması bakımından edebiyatımız için bir farklılıktır. Fakat aynı zamanda evliliğin iki tarafını oluşturan kadın ve erkeğin bakış açısı ve yorumlarının bizzat hemcinsi bir yazar tarafından aktarılması bakımından da ayrıcalıklıdır.

Romanda aşk ve evlilik karşısında erkeğin duygu ve düşünceleri Mithat Efendi tarafından anlatılırken kadına ait olanlar Fatma Aliye'nin kaleminden çıkmıştır. Bu durum romana devrine vermek istediği mesajlar doğrultusunda farklı üslupları bir araya getiren bir eser olma özelliğini de kazandırır.