İstanbul'da medrese bitirip memleketine geri dönen bir molla...
Kaybedilmiş Rumeli topraklarında tutunmaya çalışan bir aile...
Yıllar yılı emek ve mücadeleyle korunmaya çalışılan bir düzen...

Osmanlı Devleti'nin Rumeli'deki hâkimiyetinin sürdüğü yıllarda on yaşındayken ailesi tarafından tahsil görmesi için İstanbul'a gönderilen Hasan 18 yıl sonra baba ocağına geri döndüğünde memleketi bağımsızlığını ilan eden Bulgaristan Krallığı'nın sınırları içerisinde kalmıştır. Bu olayın burukluğuyla kendine yeni bir hayat kurmaya çalışan Hasan çok geçmeden kendini ülkenin kaderini değiştiren tarihsel olayların içinde bulacaktır.

Savaş ve Ayrılık romanında bir ailenin çalkantılarla dolu hikâyesi anlatılırken arka planda Rumeli'nin tarihini etkileyen önemli olaylar da ele alınıyor. 31 Mart Vakası'ndan sonra meydana gelen süreçte Balkan Savaşları Bulgaristan ve Romanya arasındaki muharebeler esaret Moldova'daki esir kampları 1. Dünya Savaşı Rumeli'den İstanbul ve Anadolu'ya yapılan göçler kolera salgınının yaşandığı yıllarda yapılan hac yolculukları ölümler doğumlar acı ve çilelerin ardından kurulan yeni hayatlar romanın arka katmanlarında yer alıyor.