Kimi ülkelerde hafif kimilerinde ise derinden hissedilen 2007 sonrası ekonomik kriz abartılı bir şekilde de olsa ülke iflaslarından söz ettirir konuma gelmiştir. 2007'den itibaren bir türlü içinden çıkılamayan bazen sönmeye yaklaşan bazense tekrar alevlenen kriz ortamında Nobel Ekonomi Ödülü sahipleri krizle ilgili devamlı ve çeşitli tutarsız açıklamalar yapmaktadırlar. Kriz başladıktan sonra açıklama yapan bu ödül sahiplerinin kriz gelirken krizin gelişini görmede pek de başarılı olamadıkları hatta kriz geldikten sonra durumun farkına vardıkları görülmektedir.
Nobel Ödülü yılda bir kez verilen uluslararası bir ödüldür. Bu ödül kültürel ve bilimsel gelişmelerin takdir edilmesi amacıyla İskandinav kurullar tarafından altı alanda (fizik kimya barış fizyoloji/tıp edebiyat ve ekonomi) verilmekte ve söz konusu alanlarda en çok bilinen ve en saygın ödül olarak kabul edilmektedir.
İlk beş alanda verilen Nobel Ödülleri dinamitin mucidi olarak bilinen Alfred Nobel'in vasiyetine istinaden 20. yüzyılın başında oluşturulmuşken çalışmanın konusunu teşkil eden ve kısaca Nobel Ekonomi Ödülü olarak bilinen veya ifade edilen; ancak tam adı Alfred Nobel'in Anısına Sveriges Riksbank İktisadi Bilimler Ödülü olan ödül o yıl itibarı ile 300. kuruluş yılını kutlayan Sveriges Riksbank'ın Nobel Vakfı'na yaptığı yüksek miktardaki bir bağışa istinaden 1968'de oluşturulmuş ve ilk kez 1969'da verilmiştir. Temel anlamda her ne kadar resmi olarak bir Nobel Ödülü olmasa da duyurusu ve sunumu diğer ödüller ile birlikte yapılmaktadır.
Bu çalışmada Nobel Ekonomi Ödülü'nün nasıl ortaya çıktığının kimlere hangi çalışmaları ve bilimsel katkıları sebebiyle verildiğinin ortaya konulması amaçlanmıştır.
Nobel Ekonomi Ödülü ile ekonomi arasında bir noktada benzerlik hatta ortak nokta olduğu kolayca söylenebilir. Bu da belli öncül göstergelerin olmasıdır. Bir ekonomik olay yaşanmadan önce onunla ilgili bazı belirtiler yaşanır; işte Nobel Ekonomi Ödülleri için de bazı öngöstergelerden kolayca bahsetmek mümkündür. Bunların en önemlileri olarak gelişmiş bir ülkede yetişmiş veya eğitim almak ABD vatandaşlığı taşıyan veya bu ülkede çalışan bilim insanları için John Bates Clark Madalyası sahibi olmak bazı eğitim kurumlarından mezun olmak veya buralarda akademisyen olarak çalışmış/çalışıyor olmak sayılabilir. Söz konusu göstergelerle ilgili olan değerlendirmeler çalışmanın içinde ayrıntılı olarak verilmeye çalışılmıştır.
Çalışmada hiçbir şekilde ırk millet veya bir dini grup ayrımına gidilmemiştir. Bu konular hakkında ortaya konulan temel veriler söz konusu biliminsanlarının kendi ifadeleri veya çeşitli kaynaklarda belirtildikten sonra kendileri tarafından reddedilmeyen tespitlerdir.


Dr. Selçuk BALI
Şubat 2012 Ordu