XIX. yüzyılda İzmir'in önemli bir ticaret şehri haline gelmesi şehre karşı duyulan ilgiye parelel olarak bilgi edinme isteğini de körükledi. Özellikle yabancı tüccarların bilgilendirilmesine yönelik olarak hazırlanan başta Fransızca ve Yunanca olmak üzere çeşitli dillerdeki ticaret rehberi niteliğindeki kitaplar yüzyılın sonlarında görülmeye başlandı. 1914'de yayınlandığı Rehber-i Ticaret başlıklı kitabında Hüseyin Rıfat (Işık)'ın da belirttiği gibi Avrupalılar İzmir hakkında işlerine yarayabilecek en küçük bilgi kırıntılarını bile derlemekten geri durmamışlardı. Avusturya-Maceristan İmparatorluğu İzmir Konsolosu Dr. Karl von Scherzer'in hazırlayıp 1873'te Viyana'da yayınladığı La Province de Smyrne başlıklı kitabı ile Fransa'nın İzmir konsolosu F. Rougon'un Smyrne Situation Commerciale et Economique başlığıyla 1892'de Paris'te basılan kitabı bu türün kapsamlı ve ilginç örneklerindendir...
(Sunuş'tan)