Avrupalılar'ın deyişiyle "Doğu Sorunu" Viyana Kongresi"nde ele alınmamakla birlikte Büyük Güçler "Avrupa'nın Hasta Adamı"nın kaderiyle çok yakından ilgilenmişlerdi. Osmanlı egemenliği altında bulunan Balkanlar ve Boğazlar Avrupalı Büyük Güçler'in gözlerini dikkatleri ve denetimleri altına almak istedikleri başlıca yerlerdi.
Balkanlar'da bir yandan değişik etnik gruplara bağlı Hıristiyan halklar Osmanlı Devleti'ne karşı bağımsızlık savaşımı vermekte; öte yandan da Avrupalı devletler bölgedeki çıkarları açısından bu savaşımın içinde yer almaktaydı.
On dokuzuncu yüzyılın ikinci yarısından itibaren Osmanlı İmparatorluğu Avrupa kıtasındaki geniş ve verimli topraklarını yitirmiş ve askerî açıdan da prestij kaybına uğramıştı. Avrupa'nın gözünde Osmanlı artık sonuna yaklaşmıştı....
(Önsöz'den)