Ulusların yaşam süreçlerine oluşmuş bazı acı tatlı olayların nirengileri vardır. Bunlardan kimisi bir utkudur yıllar yılı belli günlerde anılır ve Ulusal bilincin güçlenip tazelenmesini etkiler.
Kimileri bir yenilgidir bir süre oluşumun acısı çekilir acının yarası kabuklaştıktan sonra bellekte kalan kısmı tarihin yapraklarına gömülür gider.
...
Reşit Galip Mustafa Necati Vasıf Çınar Saffet Arıkan Hasan Ali Yücel gibi. Bunların her birinin adında ulus çapındaki eğitim hareketlerinin simgeleri vardır.
Hasan Ali Yücel Teknik öğretim Klasikler Köy Enstitüleri Güzel Sanatlar Tiyatro Bale gibi hareketlerinin gelişme ve uygulama dönemlerini anıda tutar. Hele Köy Enstütüleri'ni Yücel adından ayırmak olanak dışıdır. Ülke çapındaki bu eğitim davranışı "İnönü Yücel Tonguç" üçlüsünün bir buluş ve uygulaması olmuştur.
Bugün Köy Enstitüleri'nde çalışan öğretmen ve idarecilerin çoğu başka düzeyde yaşamlarını sürdürmektedirler. Kurucu çalışanlardan geride kalanların sayısı da bir elin parmaklarının sayısını geçmez. Oralardan yetişenler de yurt düzeyindeki görevlerini bitirmiş emeklilik yaşamlarını sürdürmektedirler.
ma bugün bu kurumları görmeyenler gerçeği bilmeyenler oralarda çalışmayanlar 54 yılın gerisinden gelen bir Köy Enstitüsü'nün anlayış özlemi içindedirler. Onlar bu kuruluşların ulus çapındaki faydasına gerekliliğine inanıyorlar.
şte bu yapıt Köy Enstitüleri'nin ne olduğunu geleneksel eğitimle akılcı müsbet bilime dayalı demokratik iş eğitimi yalın bir şekilde açıklamak için yazılmıştır.
Nazif Evren