Çin'in sosyalizmin tarihi üzerine en önemli araştırmacılarından olan Li Shenming'in bu iki ciltlik eseri dünyanın ilk sosyalist devleti Sovyetler ve 93 yıllık parlak bir komünist partisinin neden dağıldığını incelemektedir. Kitabın 1.cildi Çinli araştırmacıların araştırmalarını sunmaktadır. İkinci cilt ise başta Rusya olmak üzere Çin ve dünyadaki diğer araştırmacıların görüşlerini içermektedir. Şüphesiz bu incelemenin amacı dünya sosyalist akımının bu büyük olaydan çıkarabileceği derslerle ilgilidir. Böylece kitap dünya sosyalizminin tarihini incelemek ve tartışmak isteyenler ve Rus Marksistlerin de görüşlerini incelemek için çok zengin veriler sunmaktadır.
Kitap aynı zamanda bugünkü Rusya toplumundaki durumu ve Sovyet tarihinin nasıl değerlendirildiği üzerinde durmaktadır. Bugün Rus aydınlarının bu tarih üzerine düşünceleri büyük değişim göstermektedir. Kitap özellikle Gorbaçov Yeltsin ve Putin dönemi arasındaki farklılıkları incelemekte Putin yönetiminin ABD ve NATO'dan gelen tehditleri savuşturmak için ülke içinde aldığı önlemleri değerlendirmektedir.
Yazar Wang Putin'in politik siyasal davranışlarını belirleyen dört önemli mirası incelerken ilginç bir anekdot aktarmıştır: Putin basına verdiği demeçte "Sovyet Bayrağını ve Sovyetler Birliği ulusal marşını devam ettirmeyi savunmaktan vazgeçemem demişti."
7 Mayıs 2000 Başkanlık görevini devralma töreninde şeref kıtasını teftişinde bir general ona şöyle tekmil vermişti: "Yoldaş başkan şeref kıtası emir ve görüşlerinize hazırdır." Ordu generali o günlerde yaygın bir şekilde kullanılan "sayın" sözcüğü yerine Sovyet dönemindeki geleneksel "yoldaş" hitabını kullanmıştı. Herhangi bir yadırgama işareti göstermeyen Putin bu hitap biçiminden gayet hoşnut olmuştu ve kendisi de şeref kıtasına "yoldaşlar" diye karşılık verdiğinde onlardan coşkulu bir yanıt almıştı
Çinli Marksist araştırmacılar 1970'lerin sonlarından itibaren Sovyetler Birliği tarihi ve toplumu üzerine araştırmalarda önemli bir gelişme kaydetmeye başlamıştır. Bu gelişme Çin'in motoru olan Ç.K.P'nin teorik inceleme araştırma alanında özellikle 1957'den itibaren adım adım savrulduğu hatalı "sol" çizginin aşması ile bağlantılıdır. Özellikle 1966-76 Kültür Devrimi döneminde Sovyetler Birliği tarihi ve Sovyet Komünist Partisi hakkında oldukça absürd fikirler ve araştırılması tabu olan alanlar yaklaşımı egemen olmuştu. Söz konusu dönemde bu alanda neredeyse hiçbir ciddi ürün ortaya çıkmamıştı. Çin'in bu alandaki en saygın eski kuşak araştırmacısı olan Chen Zhihua'ya göre "bunun sonucunda bu ülkede kapitalizmin restore edildiği ve hatta "sosyal emperyalist" bir toplum kurulduğu düşüncesi tartışmasız bir doğru olarak kabul edilmişti. Bilimsel tarihsel materyalizm yerine doğrularla yanlışların iç içe geçmiş olduğu bir eklektik bir bakış etkiliydi. Bu araştırmacıya göre dünyada üzerinde en fazla duygusallığın ve önyargının bulunduğu tarih Sovyet tarihidir ve bu yüzden Marksistlerin işi çok daha zorlaşmaktadır. Batılı siyasi çevreler ve çeşitli Sovyet liderleri bu önyargıları oluşturmak için ellerinden gelen tüm çabayı göstermişlerdir.
Çin'de hızla gelişen çalışmalar içersinde son 25 yıl içersinde bu alanda 200'ye yakın akademik kitap önemli Sovyet figürlerine ait monografi türü kitap dahil olmak üzere 112 çeviri kitap ve 600'e yakın bilimsel makale yayınlanmıştır. Çinliler araştırma sürecine oldukça geç başlamalarına karşın toplumsal ihtiyacın zorlaması ile oldukça sağlam bir temelde yola koyulmuşlardır.Araştırma kaynakları zenginleşmiş Batılı ve Rus araştırmacıların görüşlerinden yararlanılmış genelde farklı ve zengin bakış açılarını içeren bir disiplin oluşmuştur.

Cem Kızılcec