Büyük ruhaniyetli âlim Hâris el-Muhâsibî Hasan-ı Basrî hazretlerinin talebesi Cüneyd-i Bağdadî başta olmak üzere birçok ünlü sûfînin hocasıdır. Abdülkadir Geylânî ve İmam Gazâlî gibi maneviyat üstadlarının da ilham aldıkları seçkin bir mutasavvıftır.

Bütün İslâmî ilimlerde zamanının en bilgili kişisi olarak kabul edilmiş ayrıca kendisi ilim çevrelerince de âlimlerin ve sufîlerin kutbu olarak görülmüştür.

İnsan psikolojisini en iyi bilen nefsin aldatmacalarını ve ruhun hastalıklarını çok iyi teşhis eden ve nasıl tedavi edileceği konusunda son derece yetkin olan Muhâsibî bu eserinde insanın Allah ile bağını tekrar nasıl kurabileceğinin ve insanın nasıl kendisiyle barışık hâle gelip ruh huzuruna erebileceğinin yolunu gösteriyor.