Kamu mali yönetim ve kontrol sistemi 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunuyla yeniden düzenlenmiştir. Kanun kapsama dahil kamu idarelerince kamu kaynaklarının elde edilmesi kullanılması faaliyetlerin kaydedilip raporlanması ve uygulama sonuçlarının denetimi konularında ortak esaslar getirmiştir. Yeni kamu mali yönetim anlayışı çerçevesinde elde edilen kamu kaynakları ve bu kaynaklarının nasıl kullanıldığının belirli bir sistem dahilinde raporlanması mali saydamlığın ve hesap verme sorumluluğunun ortaya konmasında önem taşımaktadır.
Kanun kapsamına dahil olan bütün kamu idarelerinde devlet muhasebesinin genel kabul görmüş muhasebe ve raporlama standart ve ilkelerine uygun olarak yürütülmesi öngörülmektedir.
Bilindiği üzere genel yönetim kapsamındaki kamu idarelerinde uygulanmakta olan nakit esaslı muhasebe sistemi uygulamasının terk edilerek tahakkuk esaslı muhasebe sistemi uygulamasına geçiş çalışmaları 1995 yılından bu yana sürdürülmektedir. Bu çerçevede Kasım 2003 ayında yayımlanan "Devlet Muhasebesi Genel Yönetmeliği" ile ülkemizde devlet muhasebesinde standartlar oluşturulması konusunda çok önemli bir atım atılmıştır. 2004 yılında yayınlanan "Genel Bütçeye Dahil Daireler ve Katma Bütçeli İdareler Muhasebe Yönetmeliği" ile tahakkuk esaslı devlet muhasebesi uygulamasının ilk adımı atılmıştır.
5018 sayılı Kanunun tüm hükümleriyle yürürlüğe girmesi ile birlikte genel yönetim kapsamındaki kamu idarelerinde muhasebe sistemi hazırlanan "Genel Yönetim Muhasebe Yönetmeliği" ile yeniden düzenlenmiştir. Yapılan düzenlemeler çerçevesinde merkezi yönetim kapsamındaki kamu idareleri muhasebesinin de yeniden düzenlenmesi gereği ortaya çıkmıştır. Gerçekleştirilen çalışmalar sonucunda merkezi yönetim kapsamındaki kamu idarelerinde uygulanmak üzere "Merkezi Yönetim Muhasebe Yönetmeliği" hazırlanmış ve 30 Aralık 2006 tarihli Resmi Gazetede yayımlanarak 01.01.2007 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
Tahakkuk esaslı devlet muhasebesi sisteminin uygulanmasında devlet muhasebesi uygulamasını yürütenlerce referans kitabı olarak kullanılacağına inandığımız bu kitabın aynı zamanda üst yöneticilere ve devlet muhasebesini anlamak isteyenlere iç ve dış denetim yapanlara yararlı olacağını düşünmekteyiz.
Çalışmada öncelikle tahakkuk esaslı devlet muhasebesi konusunda açıklamalara yer verilmiş hesap planında yer alan hesap tanımları ile hesaplara ilişkin işlemler açıklanmış ve hesaba ilişkin örnek uygulamalar yapılmıştır.