İrfan sahiplerine göre hayat insanın kendinden kendine yolcuğudur. Bu yolculuğun şeriat tarikat mârifet hakikat ve hakikatler üstü hakikat safhaları hakkındaki ledünnî işaret ve hikmetler Kerbela'da kanla yazılmış aşk destanının içine gizlenmiştir.
"Kerbela nedir? Hüseyn kimdir?" sorularına bugüne kadar olduğu gibi bundan sonra da herkes kendi irfanı nispetinde cevap verecektir. Çünkü insân-ı ekmele göre Kerbela sadece tarihte yaşanmış bitmiş bir olay değil kâinatın kıvamını temin eden sırların ve Vücûd dairesinin merkezidir.
Elinizdeki çalışmada Hazret-i Hüseyn'in manevî yolunda yürümüş tarikat şeyhlerinden bazılarının mersiyeleri bir araya getirilerek Hüseynî olmanın ne demek olduğuna dair perde aralanmaktadır. Böylelikle meşrepleri farklı olsa da Ehlibeyt meveddetinin Muharrem mâteminin tevellâ-teberrâ duruşunun kâmil insanların en mühim ortak değerleri olduğuna dikkat çekilmektedir.
"Gam-ı dünyâ bizi bilmez velî Muharrem'de
Şehîd-i Kerbelâ içün bir âh u vâhımız vardır"
[Kalenderî Hayâlî Bey]