14 asırdır Kur'ana dair yazılanlar sekteye uğramadı; belki nitelikte farklılıklar iniş ve çıkışlar orijinallikler ve aynen veya kısmen nakiller suyunun suyunu içirmeler de oldu... İlgili eserlere bakıldığında mezhepçilik dürtüleri ekseninde hareketler siyasi saflaşmalar ekonomik veya idari makam-mevki kaygıları yalnızlık kaygı ve endişesine mutabık söz yuvarlatmaları bilinçli-bilinçsiz tevil-tefsir manevraları zeminsiz ve rastgele çıkarımları netice veren populizm veya 'konjonktür rehavet' gibi nice gariplikler ve merdut tavırlar görülse de Kur'anı belirli dilsel-tarihsel argümanlara dayalı sağlam ve güvenilir bir zemin üzerinden ve belirli taraflara meyl-u taassub eylemeden samimi ve hakkı verilmiş emek ürünü çalışmalar asar-ı muhalled de görülmüş; sonraki asırlara dair zaman ve zeminlerdeki çalışmalara ışık tutan vazgeçilmez referans olarak sürekli müstefid olunan çalışmaların her asır ve coğrafyada örnekleri görülmüş; zamanla Kur'ana tevil ve tefsire dair çalışmalar bugüne dek devam ettirile gelmiştir. Belli bazı dönemlerde birtakım kopma kesinti kısıtlama ve hedef saptırma olaylarına veya diğer bazı zaman ve zeminlere nispetle zayıflıklar kolaycılık gibi menfi durumlara maruz ve muhatap kalınmış olunsa da idamesi bir şekilde sağlanmıştır.