Günümüzde ekonomi medeniyetin her alanında birçok olgunun üzerinde belirleyici bir rol almıştır. Ekonominin temel taşı olarak kabul edilen ticaretin ise çok fazla göze batmayan diğer olgulara göre daha derin ilişkileri gerektiren gelişmesi uzun zaman alan bir olgu olarak medeniyet dünyasındaki yeri teslim edilmelidir. Ticareti ne bir temel insan hakkı ne bir piyasa faaliyeti ve ne de yaşamsal önemde bir ekonomi olgusu olarak değil fakat bunların hepsi olarak kabul edilmesi bile belirli bir zayıflığı içerdiğinden insan medeniyetinin temeli olarak kabul ederek değerlendirmek gerekir.
İktisat tarihinde 18. yüzyılda İstanbul üzerine yapılan bu çalışma ticaret temelli olarak ele alınmıştır. Ticaret temelli iktisat ve iktisat tarihi politik askeri idari birçok konuyu kapsamakta olsa da aslen sosyal ve kültürel konu üzerinden ilerlemektedir. Bu açıdan hareket edildiğinde bu çalışma için politik askeri ve idari konular elenerek değil fakat bunların sosyal ve kültürel olgular etrafındaki örülüşüyle şekillenen bir iktisat tarihi yöntemi söz konusu olmuştur.
Osmanlı İmparatorluğu iktisat tarihi açısından gerek kendisinden önceki dönemleri gerek kendi dönemini gerekse kendisinden sonraki dönemi etkilediğinden dünya insanlık iktisat tarihinde çok önemli bir yer tutmaktadır. Bu kitap için Osmanlı İmparatorluğu bir referans oluşturmasına rağmen çalışmanın odağında İstanbul şehri yer almaktadır.