İslam tarihinde mezheplerin müesseseleşmesinden sonra İslam'ı anlama ve yorumlama çalışmaları gelişme ve ilerlemesini çok azı hariç mezheplerin belirledikleri kendi ilkeleri içinde sürdürmüştür. Bu durum yüzyıllar boyu insanların İslam'ı anlama ve yaşama ihtiyaçlarını karşılamada gerek temel esaslar gerekse detay bilgiler bakımından çağlar boyu hizmet etmiştir. Sırf bu nedenle uzun yıllar İslam'ı yaşamak ve bilgi üretmek bakımından önemli problemlerle karşılaşılmamıştır. Çünkü dini zihniyet ve bu zihniyetten doğan yorumlar tabii olarak yaşanılan dönemin şartlarına göre oluşacaktır ve öyle de olmuştur. Ancak ümmetin son asrında dünyada büyük gelişmeler olmuş İslam toplumu da bu gelişme çerçevesinde bilgi ve hayat şartlarında büyük değişmeler yaşamıştır.