Kelamda Nedensellik ilk dönem kelamında Müslümanların tabiat ve insan hakkındaki fikir yürütmelerinin teolojik arka planını gerekçelerini ve bu doğrultuda yapılan izah denemelerini konu almaktadır. Bu çerçevede uluhiyet açısından problem ilim irade kudret ve tekvin gibi nedensellike doğrudan ilgili sıfatlar bağlamında ele alınırken tabiattaki işleyiş atom tabiat araz ve cisim teorileri ile bu yapının işleyişini izah için geliştirilen adet kümun itimad ve fena-beka teorileri çerçevesinde incelenmekte; özgürlük ve sorumluluk açısından insan fiilleri ise cebr tefvizz tevlid ve tesb teorileri açısından irdelenmektedir.