Birinci Bölümde; Mevlevî tarikatı bu tarikatın yayıldığı coğrafya tarikatın doğuşu ve kaynakları tarikatın yayılışı ve yayılışına edebiyatın etkisi incelenmiştir. Ayrıca Mevlevîliğin güzel sanatlarla ilişkisi ve tarikatın güzel sanatlarla ilişkisinin sebepleri irdelenmiş; konu Mevlevî Mimarisi Mevlevî Musikisi Mevlevî Hat ve Resim Sanatı başlıkları altında işlenmiştir. Mevlevî Edebiyatı başlığı altında ise Mevlevî şiiri Mevlevî Edebiyatı'nın kaynakları Mevlânâ'nın Mesnevîsi'nin gelenekteki yeri ve Mesnevî'ye yazılan şerhler anlatılmıştır. Bunu müteakiben geniş bir coğrafyaya yayılan Mevlevîlik kültürünün edebiyata yansımış kavramları "semâ ney külah Mevlevî" kelime ve redifleri çerçevesinde tespit edilmeye çalışılmış ve beyit örnekleriyle konu açıklanmıştır.

İkinci Bölümde şâirlerin hayat edebî şahsiyet ve sanatlarından bahsedilmiş; bu çerçevede başlangıçtan Tanzimat'ın ilk dönemine kadar yetişen Mevlevî şâirlerin biyografisi kaleme alınmıştır. Bundan sonra da yaşadığı yüzyıl tespit edilemeyen şâirler sıralanmıştır. Bunu yaparken tezkireler Mevlevî tarihinin ana kaynakları biyografik eserler Mevlânâ ve Mevlevîlik üzerine yapılmış çalışmalardan yararlanılarak biyografi oluşturma yolunagidilmiştir. Şâirlerin biyografisi verildikten sonra da şâirlerin kaynaklardaki şiir örneklerinden hareketle edebî şahsiyetleri hakkında değerlendirme yapılmıştır. Bu bölümde
şâirlerin biyografisini anlatırken tarihler hicrî / milâdî şeklinde verilmiştir. Şâirler hakkında bilinmeyen veya tartışmalı bir tarih ya da bilgi varsa bu soru işareti ile gösterilmiştir. Ayrıca şâirlerin eserlerini belirgin kılmak için eser adları italik olarak yazılmıştır. Şâirlerin biyografisi anlatıldıktan sonra biyografi oluşturulurken yararlanılan kaynaklar bibliyografik kısaltmalarda yer aldığı şekilde kısaltılmış arkasından da cilt ve sayfa numarası cilt / sayfa şeklinde verilmiştir.