Taaşşuk-ı Talat ve Fitnat Batı edebiyatı tarzında yazılmış ve Osmanlıca harflerle basılmış olan ilk Türk romanıdır.
Tanzimat romancılığında kadınların toplum içindeki yerlerini belirtme dönemin evlilik ilişkilerini irdeleme uygunsuz evlenmelerin sorunlarına değinme noktaları dikkat çeker. Taaşşuk-ı Talat ve Fitnat'ta da bu temalar ön plana çıkmaktadır. Romanda daha sonraları da sıklıkla işlenen kadın eğitimi ve görmeden evlenme ile bunun doğurduğu acıklı sonuçlar en belirgin temalardandır. Ayrıca kitapta aşkın ve sevdanın önemi vurgulanmıştır. Yazar görmeden evlenmenin acı sonuçlarını basit bir teknikle duygusal karakter çözümlemeleriyle yansıtır; gerçekçi bir romantizm içerisinde konuşulan dili roman anlatımına yansıtmaya çalışır. Romanda diyaloglar önemli bir yer tutar.