Anlam ele alınan konularda mazmûnlarda kullanılan terimlerde terminolojide ve hayalde kendini ele veriyor. Daha doğrusu hayata dair temel sorulara cevap arayan sufi şairin; ilahi nutuk tevhit ve naat gibi farklı türlerde kaleme aldığı şiirlerde ele aldığı konular benzerlik gösterir. O; aşk ölüm dünya zaman varlık hakîkat-i Muhammedî gibi konuları işler. Bilhassa ele aldığı konu varlık problemidir. Çünkü hayata dair temel sorulara varlık konusundaki zihnî belirginlikle cevap verilecektir. Bu belirginliği sağlayan bilginin kaynağı da aşktır. Demek oluyor ki varlığı anlama ve anlamlandırma ancak aşkla mümkün olacaktır.
Üç bölüme tasnif edilen bu kitap sufi şairin şiir dilini bütün yönleriyle ortaya koyma iddiasında değildir. Esasen son yıllarda farklı ilmî toplantılarda okunan bildiriler ve makalelerden oluşan bu kitapta; sûfî şairin sevgi ölüm savaş ve dünya kavramları etrafında gelişen fikrî yapısını ortaya koyma çabası vardır. Ayrıca bu dili inşa eden ve kavramları tanımlayan sufi şairin tarihî sosyal kişiliğini tanıma gayreti de vardır.