19. yüzyıl sonlarında bir burjuvalaşma süreci içine giren Türk toplumunun kültürel düzlemdeki en büyük sorunsalı kaynağını Doğu ile Batı değerleri arasında sıkışıp kalmış olmanın güçlüklerinden alıyordu.
Attilâ İlhan da "Aynanın İçindekiler" başlıklı dizisinde yer alan romanlarında Osmanlı ve Cumhuriyet burjuvazisinin ekonomik ve siyasi etkiler altındaki değişimini bu değişimin kültürümüze yansıyan boyutunu kendine ana tema olarak seçmişti. İlhan bu romanlarda burjuvalaşma süreci her geçen gün hızlanan Türkiye'nin içinde bulunduğu bunalımın nedenlerine eğilmekle kalmıyor aynı zamanda bu geçiş döneminin daha hızlı ve daha sağlıklı atlatılması için Türk aydınına düşen görevlerin ne olduğu konusuna da açıklık getirmeyi amaçlıyordu.
Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Öğretim Üyesi Gönülden Esemenli Söker bir araştırmacı için çok verimli karşıtlıklar içeren "kültür sorunsalı" konusunu Attilâ İlhan'ın "Aynanın İçindekiler" dizi romanlarındaki metinleri motif laytmotif sembol ironi ve mitik özellikler açısından inceleyerek mercek altına aldı.